Inhoudsopgave
Waarom is duurzaamheid belangrijk?
Je hoort er bijna elke dag wel iets over: duurzaamheid. Een bedrijf dat een duurzaam concept op de markt brengt, industrieën die aan duurzamere producties werken of een internationaal bedrijf als Shell dat z’n klimaatdoelen aan moet scherpen. Hoe kan het dat we daar de laatste tijd zo veel over horen? En waarom is duurzaamheid belangrijk? We leggen het je uit.
Eerst even een korte uitleg wat we onder duurzaamheid verstaan. Volgens het Genootschap Onze Taal betekent duurzaamheid zoiets als ‘rekening houden met het feit dat energiebronnen, voedsel en grondstoffen niet oneindig voorhanden zijn’. Oftewel: om te voorkomen dat we zonder eten en materialen komen te zitten, zullen we wat voorzichtiger om moeten gaan met onze bronnen. Want die zijn niet onuitputtelijk.
Het is dus belangrijk dat we verantwoorde producten produceren zonder het milieu te veel te belasten. Producten die je langere tijd kunt gebruiken en vaak ook nog eens goedkoper zijn. Op die manier gaan het milieu en onze leefomgeving langer mee.
Grootschalige productie: waarom is duurzaamheid belangrijk?
Duurzame productie en behoud van onze planeet it is, dus. Maar waar komt die vraag vandaan? De laatste jaren zijn we steeds meer gaan produceren. De wereldbevolking groeit enorm, en daarmee ook de vraag naar voedsel en andere producten. Eigenlijk nog meer dan dat: we zijn veel meer gaan produceren en verbouwen dan we nodig hebben. Elk jaar verbruiken we met z’n allen zelfs ruim 1,7 aarde. Dat betekent dat we dus veel meer natuurlijke hulpbronnen van de aarde vragen dan dat het ons kan geven. Zo heeft Japan jaarlijks omgerekend 7,8 ‘Japans’ nodig en Zwitserland 4,4 ‘Zwitserlanden’. Kortom: we maken gebruik van land dat we helemaal niet hebben. Alsof je een peperdure lening afsluit en de betaling maar voor je uit blijft schuiven.
De productie van vlees is een perfect voorbeeld van overproductie. Want om vlees op ons bord te krijgen, doen we aan grootschalige veeteelt. Maar dat heeft ontzettend veel nadelige effecten op natuur, milieu en klimaat. Zo stoten dieren als varkens en koeien veel stikstof, ammoniak en CO2 uit en is er veel land nodig om voedergewassen te telen. Veevoerproductie kost ons daarnaast veel grondstoffen. En water. Want wist je dat er 15.500 liter water nodig is voor één kilo rundvlees?
Daarbij maken we veel gebruik van olie en gas: grondstoffen die langzaam maar zeker opraken en ook nog eens vervuilend zijn. We zetten overal fabrieken neer om keuze te hebben tussen honderden verschillende tafels, stoelen en auto’s. Daarnaast reizen we met het vliegtuig naar onze vakantiebestemmingen en rijden daar liever rond op een scooter dan een elektrische fiets. Op deze manier zorgen overheden, bedrijven en wijzelf ervoor dat er te veel CO2 de lucht in wordt geslingerd en dat de aarde opwarmt. Met onmenselijke rampen tot gevolg.
Waarom is duurzaamheid belangrijk: hierom dus
Klimaatverandering is namelijk in volle gang. We zien nu al de gevolgen van wat er gebeurt als we niets (of: niet genoeg) doen. Zo hangt er in 2021 een recordhoogte aan koolstofdioxide in de lucht en is het ijs op Groenland en Antarctica nog nooit zo dun geweest. Sterker nog: het ijs smelt 31% sneller dan in 2006. Dat betekent dat de zeespiegel stijgt en overstromingen dreigen of zelfs al voet aan de grond vinden.
Er deden zich al veel klimaatrampen voor: zo heersten er verwoestende bosbranden in Canada, waar het normaal gesproken koel en koud is. In het doorgaans hete Texas was het afgelopen winter juist ijzig. De vernietigende overstromingen in Limburg, België en Duitsland? Die zijn ook allemaal te wijten aan klimaatverandering: de tientallen doden en miljoenen euro’s aan schade liegen er niet om. Hoe meer de aarde opwarmt, hoe vaker dit soort weersextremen zich zullen voordoen.
Dat komt onder andere doordat de westenwind steeds zwakker wordt als gevolg van klimaatverandering. Regen of hete hogedrukgebieden ‘waaien’ dan niet snel over, maar blijven langer hangen op één plek. Daardoor zijn de buien steeds extremer en heftiger en blijven hittegolven langer aan. En dat is voor bosbranden natuurlijk de ideale situatie. De verdamping neemt daardoor alleen maar toe, waardoor het nóg heter wordt.
Maar ook de vraag naar energie stijgt. Met al die hittegolven en extreem warme zomers, schaffen we massaal airco’s aan. Volgens een Finse studie is er net zoveel elektriciteit nodig voor alle airco’s ter wereld, als dat de zonnepanelen die er nu liggen, opwekken. Dus hoewel airco’s op de korte termijn onze behoefte aan koele lucht vervullen, zorgen ze er óók voor dat die alle energie uit de zonnepanelen wordt opgeslokt. Oftewel: we maken van een klimaatprobleem een energieprobleem. Zolang we niet genoeg doen, krijgen we steeds meer te maken met dit soort weersextremen en energieproblemen. En dat is waarom duurzaamheid belangrijk is.
Wat kunnen we doen?
Oké, er is genoeg aan de hand en ook genoeg werk aan de winkel. Tijd voor actie. Gelukkig beseffen steeds meer mensen hoe belangrijk het is om zo klimaatneutraal mogelijk te leven: een nieuwe generatie vegetariërs staat op en je ziet een stuk meer elektrische auto’s op de weg dan 5 jaar geleden.
Wil je ook een verschil maken? Dan kun je het beste je eigen energievraag onder de loep nemen.
- Vervang vliegvakanties door treinvakanties
- Eet minder vlees
- Zorg voor een goede isolatie in je huis
Er zijn vandaag de dag veel mogelijkheden om met weinig geld een groot verschil te maken. Sterker nog: door bijvoorbeeld je huis te isoleren, bespaar je jaarlijks ontzettend veel energiekosten. Soms zelfs wel €1.900 euro! Daarnaast wordt je huis een stuk meer waard als je inzet op dit soort duurzame technieken. Het klimaat blij én jij blij.
Maar ook producenten moeten hun beste beentje voor zetten. Het klimaatprobleem oplossen, doe je namelijk niet in je eentje. De Europese Green Deal stelt dat Europa in 2030 minstens 55% minder CO2 uit moet stoten. Bedrijven moeten meer gaan betalen voor hun uitstoot, er komt grensbelasting om vuile producten zoals staal te importeren vanuit de Europese Unie, brandstof wordt duurder en per 2035 gaan verbrandingsmotoren in de ban. Zo, dat is een hele mond vol.
Wil je bedrijven een duwtje in de juiste richting geven? Controleer dan goed wat je koopt en waar je het koopt. Is het bedrijf dat jouw favoriete ingrediënt produceert duurzaam genoeg? Komt jouw appel van de boer uit de buurt of is ie vervuilend geïmporteerd uit Spanje? Door dit soort kleine keuzes te maken, worden bedrijven en organisaties gedwongen om hun eigen gedrag kritischer onder de loep te nemen. Want als niemand hun producten meer koopt, heeft het ook geen zin om het te blijven maken.
Méér toekomst
Het klinkt alsof we vooral veel moeten minderen. Minder vlees eten, minder consumeren en minder vliegen. Maar we moeten ook juist méér doen: meer gebruikmaken van zonne-energie, meer elektrische auto’s laten rijden, meer schone landbouw bewerkstelligen en meer windparken bouwen. Slechts één avond per week vlees eten, betekent tegelijkertijd dat je méér groente op tafel kunt zetten. En heerlijke nieuwe gerechten kunt uitproberen. Laat je de auto staan voor dat korte ritje naar het centrum? Dat betekent dat je meer fietst en meer beweging krijgt. Voor alles wat we minder doen, verrijken we ons leven juist een stukje meer.
In sommige gevallen leidt dat tot hogere kosten: een elektrische auto is bijvoorbeeld nog niet betaalbaar voor iedereen. Maar niets doen en doorgaan op dezelfde weg gaat ons (en de generaties na ons) nog veel meer kosten. Want klimaatverandering is duurder dan klimaatbesparing: hoe meer we het klimaat sparen, hoe meer we ervoor terugkrijgen. Zie het als een investering in je eigen wereld én die van je kinderen en kleinkinderen. Zoals de Haagse rechter stelde toen ze Shell opdroeg de bedrijfsvoering drastisch aan te passen: ‘een veilige wereld is een mensenrecht’. En daar moeten we allemaal keihard ons best voor doen.
Recente reacties