Waarom zou je duurzaam leven?

Niet alleen is het lastiger geworden om de ernst van de klimaatcrisis te ontkennen, politici, bestuurders en ondernemers zien ook economische kansen en mogelijkheden in de klimaatcrisis.

Tesla – voorloper in de ontwikkeling van elektrische auto’s – is inmiddels het meest waardevolle autobedrijf ter wereld. Kolencentrales worden in verhoogd tempo gesloten en vervangen door wind- en zonneparken. Staalfabrieken moeten overschakelen op waterstof. Producenten van batterijen, warmtepompen en inductiekookplaten gaan gouden tijden tegemoet.

Kortom, duurzamer leven is het thema van het aankomende decennium, zo niet de aankomende decennia. De Nederlandse – en ook de wereldwijde – economie gaat een belangrijke transitie door, waarin vervuiling en fossiele brandstoffen worden vervangen door circulaire economische processen en hernieuwbare energiebronnen.

Hoe gaan we dat duurzamer leven eigenlijk regelen?

Toch kunnen al deze ontwikkelingen voor veel mensen aanvoelen als een ver-van-hun-bedshow. Ze zitten immers niet zelf aan de knoppen bij het installeren van windmolens op zee en het stopzetten van de gaswinning.

Tegenover die grote, maatschappelijke ontwikkelingen die de overheid en grote bedrijven aanpakken, staan de kleine, individuele veranderingen van de gewone burger. De dingen die jij en ik kunnen veranderen in ons huishouden en ons leefpatroon. Hoe wij per persoon gaan zorgen voor een duurzame levensstijl. De boiler vervangen door een warmtepomp, zonnepanelen en een inductiekookplaat installeren en geen auto met een verbrandingsmotor kopen maar eentje die rijdt op batterijen, bijvoorbeeld.

Die individuele veranderingen laten soms nog een poosje op zich wachten. De grootste stappen richting CO2-neutraliteit kunnen namelijk worden gezet door de grootste vervuilers. Voor de gewone mens zal de verandering meer geleidelijk plaatsvinden. Je koopt niet elke dag een nieuwe auto en het geld voor een grondige isolatie staat ook niet bij iedereen op de spaarrekening.

De voordelen van duurzaam leven voor een vaak vergeten doelgroep
Tussen die twee ontwikkelingen zit echter nog een grote verandering, eentje die vaak vergeten wordt. En dat is het duurzamer worden van de vele kleine en middelgrote bedrijven en ondernemingen die Nederland rijk is. Ook die hebben – zoals de rest van de samenleving – nu nog een negatieve invloed op het klimaat. Maar ook zij kunnen deze omzetten in een positieve uitkomst. Misschien vraag je je af: hoe dan? En waarom zou leven als een duurzame ondernemer ook voor mij een prioriteit moeten zijn?

In een voorgaande blog over duurzaamheid hebben we uitgelegd wat de drie pijlers zijn van duurzaamheid: economische duurzaamheid, sociale duurzaamheid en ecologische duurzaamheid. Ecologische duurzaamheid is hierbij de duurzaamheid zoals we die allemaal kennen: eentje waarbij het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen voorop staat.

Duurzaamheid is echter een breder begrip, dat inhoud dat je op alle gebieden nadenkt over of je handelingen bijdragen aan een langdurig en niet overbelastend bestaan, van in dit geval je onderneming.

Economische duurzaamheid kijkt naar de financiën van je bedrijf. Komt er wel meer binnen dan er uitgaat? Bouw je geen schulden op die je niet kunt terugbetalen? Sociale duurzaamheid heeft te maken met de mensen rondom jouw bedrijf. Misschien zit het met de boekhouding wel snor, maar zorgt een te hoge werkdruk binnen je bedrijf voor allemaal burn-outs of heeft het productieproces van je bedrijf een negatieve impact op de omgeving.

Ecologische duurzaamheid is belangrijk, maar alle drie de pijlers zouden een prioriteit voor een onderneming moeten zijn. Want zeg nou zelf, wie wil niet een dienst afnemen of een product kopen van een bedrijf dat klimaatneutraal en milieuvriendelijk opereert, medewerkers heeft die er lang en vol voldoening blijven werken en dat tegelijkertijd winstgevend is?

Zo zie je dus maar: leven als duurzame ondernemer gaat niet alleen om verantwoordelijkheid nemen voor een groot probleem, maar biedt jou als ondernemer ook kansen die voor het grijpen liggen.

Leven als duurzame ondernemer, maar hoe doe je dat?

Duurzaam opereren als organisatie is makkelijker gezegd dan gedaan. Daarom helpen we je bij deze op weg met een stappenplan waar jij als duurzame ondernemer een prioriteit in je bedrijfsbeslissingen kunt maken.

Stap 1:
Bereken hoe duurzaam jouw organisatie is
Voordat je begint aan verduurzamen, moet je natuurlijk eerst vaststellen hoe duurzaam je eigenlijk al bent. Als je veel CO2 uitstoot, moet je flink aan de bak. En als je weinig koolstofdioxide uitstoot, ben je al heel goed bezig, maar kun je nog steeds doorgaan met verduurzamen.

Hoe bereken je je CO2-uitstoot? Er zijn verschillende tools waarmee je dit kunt doen. Zo hebben Klimaatplein en de Rijksuniversiteit Groningen allebei een calculator om je CO2-voetafdruk te berekenen. Je kunt ook een organisatie inhuren die dat voor jou doet.

Maar dan ben je er nog niet. Je economische en sociale duurzaamheid moeten nog vastgesteld worden. Die eerste vind je in je eigen financiële boekhouding. De sociale duurzaamheid is wat lastig vast te stellen. Wat dacht je bijvoorbeeld van een werknemerstevredenheidsonderzoek? Je kunt zelf een vragenlijst opstellen of een organisatie inhuren die het onderzoek voor je uitvoert.

Door zo voor alle drie de pijlers de huidige mate van duurzaamheid vast te stellen, weet je wat het startpunt van je duurzaamheidsreis is. Voortaan kun je jaarlijks je vooruitgang bijhouden!

Stap 2:
Stel vast hoe je duurzamer kunt worden
Het tweede wat je moet doen, is goed bedenken wat duurzamer leven voor jouw organisatie inhoudt. Met daarbij de drie pijlers als leidraad. Of je nu een regionale overheid of een commercieel bedrijf bent, het maakt allemaal niet uit. Iedere organisatie heeft personeel, een budget en heeft te maken met het milieu.
Alle pijlers zijn belangrijk, maar je hebt als bedrijf niet evenveel invloed op de drie pijlers. Als overheidsorganisatie zijn er bijvoorbeeld al heel wat regels waar je je aan moet houden, om goed te zorgen voor je personeel. En als commercieel bedrijf zal je boekhouder de balans goed in de gaten blijven houden. Kijk dus goed waar je speelruimte hebt om als organisatie verandering in aan te brengen.

Stap 3:
Bepaal wáár je duurzamer in kunt worden
Als je dan hebt bepaald op welke manier je duurzamer kunt worden, kun je kiezen waar en met wat je dat wilt doen. Ben je bijvoorbeeld toe aan een nieuwe bedrijfsauto? Denk dan eens aan het leasen of kopen van elektrische auto.

Hebben je medewerkers aangegeven vitaler te willen werken? Wat dacht je dan van een programma voor het zakelijk leasen van een e-bike? Zo haal je je personeel uit de auto. Een e-bike is gezonder voor het milieu, gezonder voor je personeel (zowel de buitenlucht als de fysieke inspanning) en niet te vergeten: gezonder voor je portemonnee. Met meer medewerkers die op de fiets of e-bike naar het werk komen, daalt het aantal ziekte-uren en de kosten voor leaseauto’s. Klinkt goed, toch?

Heb je heel weinig speelruimte op het gebied van sociale duurzaamheid en economische duurzaamheid? Of wil je wel iets doen qua duurzaamheid, maar vooral klein beginnen? Denk dan een jaarlijks teamuitje waarbij je met z’n allen bomen gaat planten. Dat is teambuilding die ook nog eens goed voor de aarde is. Zo neemt de onderlinge samenwerking toe en neemt je CO2-uitstoot af.

Stap 4:
Evalueer
Na een teambuildinguitje of duurzame verandering wil je natuurlijk weten wat het heeft opgeleverd. Daarom is het goed om vooraf al een datum te bepalen waarop je opnieuw gaat berekenen hoe duurzaam jouw organisatie het afgelopen jaar is geweest. Je kunt opnieuw een berekening maken van je CO2-voetafdruk, een werknemerstevredenheidsonderzoek verspreiden en kijken naar de financiële balans van het afgelopen jaar.

Zet dit vervolgens af tegen de cijfers van het jaar daarvoor. Heb je vooruitgang geboekt? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe vond je het zelf gaan? Vraag ook aan je medewerkers of zij tevreden terugkijken op de verduurzaming van het afgelopen jaar. Grote kans dat zij duurzamer leven ook een belangrijk thema vinden en dus blij zijn met een werknemer die het thema serieus neemt.

Stap 5:
Begin weer van vooraf aan
Nu kun je in het nieuwe jaar opnieuw aan de slag met duurzaamheid. Kies nieuwe doelen of stel de oude duurzaamheidsdoelen nog wat scherper. Zo is duurzamer leven geen vaag en abstract begrip meer, maar een wezenlijk onderdeel van jouw organisatie!

Onthoud dat duurzamer leven niet een vervelende verplichting moet zijn. Duurzamer leven is geen vinkje die je simpelweg afvinkt van je to-do-lijstje, maar een langdurige manier van werken als onderneming (en als individu). Met een keuze voor duurzamer leven kun jij als ondernemer zorgen voor een financieel gezond bedrijf, met blije medewerkers in een tevreden omgeving en een milieuvriendelijk en klimaatneutraal productieproces of dienstverlening. Welke ondernemer wil dat nou niet?!